واکنش منتقدان به فیلم «زن و بچه» سعید روستایی | یک درام خانوادگی پرتنش و تکان‌دهنده‌!

به گزارش شهرآرانیوز؛ سعید روستایی با فیلم «زن و بچه»، دومین حضورش در بخش رقابتی جشنواره کن را تجربه می‌کند. فیلم جدید روستایی بر زندگی مهناز (پریناز ایزدیار)، پرستار ۴۵ ساله بیوه‌ای در تهران تمرکز دارد که دو فرزندش، از جمله پسر نوجوان سرکشش، علیار (سینان موهبی) را بزرگ می‌کند. در حالی که او به ازدواج با حمید (پیمان معادی)، یک راننده آمبولانس فکر می‌کند، اخراج علیار از مدرسه زنجیره‌ای از حوادث غم‌انگیز را رقم می‌زند. پس از یک حادثه ویرانگر، مهناز سفری را برای یافتن عدالت و جبران خسارت آغاز می‌کند.

روز گذشته (۱ اردیبهشت ۱۴۰۴) فیلم «زن و بچه» در جشنواره فیلم کن اکران شد و در نقد‌های اولیه، منتقدان این فیلم را یک درام خانوادگی پرتنش و تکان‌دهنده‌ی احساسی برجسته و یک فیلم زنانه توصیف کرده‌اند. منتقدان خاطرنشان می‌کنند که این فیلم قهرمان زن خود را در معرض سختی‌های قابل توجهی قرار می‌دهد.

در اولین ریویوها، بازی پریناز ایزدیار در نقش مهناز، مورد تحسین قرار گرفته است و گفته شده او توانسته طیف وسیعی از احساسات، از صمیمیت قلبی گرفته تا خشم شدید را با باورپذیری به تصویر بکشد. از ایزدیار به عنوان لنگرگاه احساسی فیلم، حتی زمانی که روایت چالش‌برانگیز می‌شود، نام برده شده است.

در برخی از نقدها، فیلم «زن و بچه» به عنوان یک درام دقیق و جذاب توصیف شده است که فروپاشی تدریجی یک خانواده تهرانی را دنبال می‌کند. مشابه آثار قبلی روستایی، زن و بچه به بررسی استحقاق مردان در جامعه‌ی ایران و مشکلات پیش روی زنان در امر ازدواج می‌پردازد و از ساختار اجتماعی که در آن مردان، صرف نظر از موقعیت‌شان، می‌توانند بر زنان اعمال قدرت کنند، انتقاد می‌کند.

برخی از منتقدین به این نکته اشاره کرده‌اند که این فیلم احساسات شدیدی مثل اندوه و خشم پس از فاجعه را بررسی می‌کند، زیرا مهناز به دنبال عدالت برای ظلم‌هایی است که او و خانواده‌اش متحمل شده‌اند. با این حال، برخی از نقد‌ها نشان می‌دهند که عدالت واقعی یا راه حل رضایت‌بخش ممکن است برای قهرمان داستان محقق نشود.

گفته می‌شود این فیلم به طور ظریف به قوانین اجتماعی و مذهبی در ایران و تأثیر آنها بر زندگی شخصیت‌ها اشاره می‌کند. اما در نوشته‌های منتقدان می‌توان برخی نکات منفی را هم دید، از جمله این‌که فیلم با وجود تنش و عمق احساسی مورد تحسین، در برخی لحظات، نتوانسته روایت همواری داشته باشد و برخی از اوج‌های داستانی، به ویژه در بخش پایانی، متزلزل یا اغراق‌آمیز به نظر می‌رسند. درد و تاریکی بی‌امان فیلم نیز مورد توجه قرار گرفته و تماشای آن را به تجربه‌ای چالش‌برانگیز تبدیل کرده است.

به طور کلی به نظر می‌رسد در اولین واکنش‌های منتقدان به این زن و بچه، این فیلم به دلیل بازی قدرتمند نقش اصلی و تصویر بی‌پرده‌اش از زنی که با غم و اندوه شخصی و فشار‌های اجتماعی فراوان در ایران دست و پنجه نرم می‌کند، مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که برخی از جنبه‌های ساختار روایی مورد انتقاد قرار می‌گیرد، به نظر می‌رسد بار احساسی فیلم و بازی ایزدیار تأثیر زیادی بر تماشاگران در جشنواره فیلم کن گذاشته است.

تا این‌جا، پیتر دبروژ در ورایتی، زن و بچه را یک پس‌رفت برای سعید روستایی دانسته، پیتر بردشاو در گاردین، از پنج، سه ستاره و منتقد نشریه‌ی ایندی وایر، نمره‌ی B+ را به زن و بچه اختصاص داده است.

سوفی مانکس کافمن، منتقد نشریه ایندی وایر در نقدی که پس از تماشای فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی در کن نوشت، با تمجید از بازی درخشان پریناز ایزدیار در این فیلم، او را یکی از شانس‌های اصلی جایزه بازیگر زن کن دانست.

در بخشی از این نقد آمده است:

 اکثر ما نمی‌دانیم مشکلات‌مان در مقیاسی از عادی تا تراژیک، دقیقاً کجا قرار می‌گیرند. یک روز دغدغه‌ات این است که خانواده‌ی همسر آینده‌ات را تحت‌تأثیر قرار دهی یا با دردسر‌های مدرسه‌ای که نمی‌تواند پسرت را کنترل کند، دست‌وپنجه نرم می‌کنی. روز بعد، ناگهان زمین از زیر پایت کشیده می‌شود و دیگر هیچ نقطه اتکایی برای این اضطراب‌های معمول اجتماعی باقی نمی‌ماند. این سقوط از سطحی از استرس به وضعیتی از ویرانی که دیگر هیچ‌گاه قابل ترمیم نیست را پریناز ایزدیار، بازیگر قدرتمند ایرانی، به شکلی خیره‌کننده به تصویر می‌کشد. شگفت‌انگیز است که با وجود دفعات زیاد گریه یا فریاد، بازی او هیچ‌گاه تکراری نمی‌شود. او همواره با نوسانات تازه‌ای به ضربات بی‌رحمانه‌ی سرنوشت واکنش نشان می‌دهد و نمی‌گذارد شخصیتش، «مهناز»، به فردی منفعل یا ماشینی تبدیل شود. سعید روستایی، کارگردان ملودرام‌ساز ایرانی که پس از فیلم «برادران لیلا» در سال ۲۰۲۲ بار دیگر به بخش رقابتی کن بازگشته، نشان می‌دهد که ذوقی آلمودووارگونه در ترسیم درد زنانه در بستر یک نظام مردسالار دارد. طراحی صحنه‌اش هرچند طبیعی‌تر از آثار فیلم‌ساز اسپانیایی است، اما بیان احساسی پُررنگی دارد که در عین اغراق، می‌داند چه زمانی باید برای رسیدن به سکوتی زیبا، خود را مهار کند.

در بخش دیگری از این مطلب آمده است:

 چند اشکال ساختاری باعث می‌شود گاه فیلم از یک ملودرام سینمایی به مرز‌های سریال‌های تلویزیونی نزدیک شود، زیرا بدبیاری‌ها یکی پس از دیگری از راه می‌رسند. اما بازی پرشور و پیوسته‌ی ایزدیار، این توازن را حفظ کرده و بیننده را با خود همراه می‌سازد.

شرکت فرانسوی «Goodfellas»، مسئولیت فروش بین‌المللی فیلم «زن و بچه» را بر عهده گرفته است. این فیلم، اولین اثر سعید روستایی پس از فیلم «برادران لیلا» است.

منابع: کافه‌سینما و ایسنا